Son haftalarda Doğu Rusya'da eşi benzeri görülmemiş yangınlar büyük bir hızla devam ederken, yangınlardan en çok Sibirya'nın Yakutia bölgesi etkilendi. Rusya’da, etkili olan kavurucu yaz sıcaklıkları ve tarihi bir kuraklık nedeniyle şiddeti artan orman yangınları yaşanırken, ülkede bu yıl orman yangını rekorları kırılıyor. Dünyanın en soğuk bölgelerinden biri olması gereken Yakutia bölgesinde 300'den fazla orman yangını halen devam ediyor.
Sibirya'da, sıcak ve kuru hava, atmosfere dev duman
bulutları ve yüz milyonlarca ton ısı tutucu karbondioksit salan yaygın orman
yangınlarının alevlenmesine yardımcı oldu.
Çoğu çiftçi olan bölge sakinleri, orman yangını mahsullerini
tüketmeden önce ellerinden geleni hasat etmeye çalışsalar bile, benzeri
görülmemiş yangınlarla mücadele ediyor.
Son günlerde uzmanlar, Sibirya orman yangınlarının dünyadaki diğer tüm orman yangınlarının toplamından daha büyük olduğunu keşfettiler. 16 Ağustos itibariyle, yılın başından bu yana yangınların kapladığı alan 17.08 milyon hektara ulaştı. Bu alan Portekiz'in neredeyse iki katı büyüklüğünde bir alan ve yangınlar büyümeye devam ediyor. Bu devasa boyut, kayıtlı uydu gözlem tarihinde bir ilk oldu.
Ülkenin diğer bölgeleriyle birlikte güney Urallar'da Irkutsk bölgesinde Yakutia’da katastrofik yangınlar ormanları yakmaya devam ediyor. Greenpeace Rusya'nın ormancılık uzmanı Alexei Yaroshenko, 2021'in Rusya'nın en kötü yangın yılı olan 2012'yi geçebileceğini tahmin ediyor. Bilim adamlarına göre, Kuzey Sibirya, Kanada ve Kuzey Kutbu gibi dünyanın geri kalanından üç kat daha fazla hızla ısınıyor .
NASA'ya göre, Rusya'nın Sibirya bölgesindeki bu devasa
orman yangınlarından çıkan duman, kaydedilen tarihte ilk kez olabilecek şekilde
Kuzey Kutbu'na ulaştı. Yangınlar o kadar şiddetliydi ki, duman bulutları
Moğolistan, Kanada Nunavut bölgesi ve Grönland'a da sıçradı.
Yangınlardan dolayı Sibirya’da bütün şehirler duman içinde
kaldı. Rusya'da yollar ve havaalanları kapatıldı ve binlerce kişi tahliye
edildi. Siberian Times'ın bildirdiğine göre, Temmuz 2021'in ortasında Saha'nın
başkenti Yakutsk sakinleri 300'den fazla ayrı orman yangınından çıkan dumanı
soluyordu .
Sibirya, soğuk kışlarıyla daha iyi biliniyor olabilir, ancak
yaz orman yangınlarına yabancı değil. Ve son birkaç yazdır, bu yangınlar
özellikle Rusya'nın uzak kuzeydoğu bölgesinin neredeyse iki katı olan Saha
Cumhuriyeti'nde olağanüstü şekilde etkili oldu.
Sibirya'da Nisan ayı sonlarında başlayan ve hızlanan 2021
yangın sezonu Haziran ayı ortalarında çarpıcı bir şekilde Ekim ayına kadar
bitmeyebilir. Yine de Avrupa Birliği'nin Dünya gözlem programından elde edilen
veriler, bu yaz ki orman yangınlarından kaynaklanan karbon kirliliğinin
şimdiden 2020'nin iki katından fazla olduğunu gösteriyor.
Geçen yıldan farklı olarak, Sibirya orman yangınları son
derece kuzeyde tundraya yayıldı, bu yılki yangınlar bölgenin daha güneydeki,
çoğunlukla çam, ladin ve karaçamdan oluşan tayga ormanlarında yoğunlaşıyor. Rus itfaiye bilimcisi
Elena Kukavskaya bir e-postada, "Saha için kesinlikle en zorlu yıllardan biri"
dedi ve şu ana kadar yakılan alanın zaten 2020'deki toplam yanmış alanla eşit
olduğunu belirtti.
Sibirya’da binlerce itfaiyeci, tarım işçisi, asker ve diğer acil durum çalışanları, yangınla mücadele çabalarına katkıda bulunuyor. Birçok şehirde yetkililer, yangınlarla mücadele etmek için daha fazla gönüllü gerekirken ve yangınlarla mücadele için daha fazla mali kaynak gerekiyor.
Greenpeace Rusya, orman yangınları ile mücadele etmek için
gönüllü itfaiyeciler, yerel yetkililer ve bölge sakinleriyle güçlerini
birleştiriyor. Son günlerde, Greenpeace personeli ve gönüllülerinden oluşan bir
ekip, Ladoga Gölü bölgesindeki Doğal Kaynaklar Bakanlığı ve Doğal Rezerv
Korucuları'ndan itfaiyecilere katılarak yerel gönüllülere ve Hava İtfaiyesi
Devlet Servisi'nin Ladoga Shkhery Ulusal Parkı'ndaki orman yangınlarıyla mücadele
etmesine yardımcı oldu.
“Yıllardır yetkililer ve kanaat önderleri yangınların normal
olduğunu, tayganın sürekli yandığını ve bunu sorun etmeye gerek olmadığını
söylüyorlar. Greenpeace Rusya'da ormancılık uzmanı olan Alexei Yaroshenko,
"İnsanlar buna alıştı" dedi .
Ancak Greenpeace Rusya'ya göre, bu benzeri görülmemiş
felaket ülke için yeni bir gerçeklik. Yangınları önlemek veya en azından
ölçeğini azaltmak için acilen güçlü önlemler alınması çağrısında bulunanlar,
Rus hükümetine bir dizi önlem gönderdiler.
ABD'nin batısında, 2020'de orman yangınlarından sert şekilde
etkilenen 90'dan fazla ilçeyi inceleyen Harvard Üniversitesi araştırmacılarına
göre, orman yangını dumanı ve Covid-19 çok tehlikeli bir kombinasyon . Giderek
daha fazla kanıt, arabalardan, fosil yakıtlardan veya yangınlardan kaynaklanan
hava kirliliğinin vücudun solunum virüslerine direnme kabiliyetine zarar
verdiğini ve potansiyel olarak insanları devam eden COVID-19 pandemisine karşı
daha savunmasız hale getirdiğini gösteriyor.
Sürdürülebilir ormancılık ve orman yangını koruması, Greenpeace Rusya ve ortakları tarafından ülkede etkin çevre ve iklim koruma önlemleri için geliştirilen sistemik bir değişim planı olan Rusya'nın Yeşil Anlaşması'nın bir parçasıdır. Öneri, halk ve politika yapıcılar arasında destek kazanıyor.
En son IPCC iklim raporu ayrıntılarına göre, daha sıcak bir
gelecek şimdiden kilitlenmiş durumda. Ancak hükümetlerin, kirletici
endüstrilerden kaynaklanan iklimi tahrip eden emisyonları hızla kesmek ve
doğayı korumak ve eski haline getirmek için yapacağı kararlı iklim eylemi,
havanın ne kadar ısınacağını belirleyecektir.
Ormanların korunmasına yönelik ekonomik kesintileri
durdurmanın, ormanlarımızla yaşayan yerel toplulukları dinlemenin ve insanlığı
ve iklimimizi korumak için ulusal ormancılığı desteklemenin zamanı geldi.
Kaynak: https://www.greenpeace.org/international/story/49171/russia-record-breaking-fires-siberia
https://www.nationalgeographic.com/environment/article/siberias-massive-wildfires-are-unlocking-extreme-carbon-pollution
Fotoğraflar: https://www.nationalgeographic.com/environment/article/siberias-massive-wildfires-are-unlocking-extreme-carbon-pollution
